تحلیل سینوپتیکی عوامل ایجاد بارشهای سیل¬زا در استان گلستان

برای مطالعه بارشهای سیل¬زا در جنوب شرق دریای خزر از نقشه¬های سینوپتیک روزانه سازمان هواشناسی در چهار سطح (سطح زمین، تراز 850 ، 700 و 500 هکتو پاسکال) از سال 1992 - 2003 استفاده شد. نتایج به¬دست آمده بیانگر آن است که پنج نوع توده هوا و سامانه¬های فشاری در ریزش بارش جنوب شرق دریای خزر مؤثر است که عبارتند از: سامانه پرفشار مهاجر اروپایی، سامانه پرفشار سیبری، پرفشار جنب حاره¬ای، کم فشار موسمی و سامانه کم فشار سودانی. بنابراین شرایط سینوپتیکی لازم برای ایجاد بارشهای سیل¬زا در فصل گرم سال در استان گلستان عبارتند از: فرارفت هوای سرد روی دریای خزر به¬وسیله سامانه پرفشار مهاجر اروپایی و همرفت گرم و مرطوب از شرق و جنوب شرق به وسیله سامانه کم فشار موسمی در سطح زمین و ریزش هوای سرد در منطقه واگرایی ناوه شمال روسیه در تزار فوقانی جو روی دریای خزر. نفوذ سامانه پرفشار مهاجر اروپایی از شمال شرق و ریزش هوای سرد جنب قطبی از یکسو و نفوذ زبانه های سامانه کم فشار سودان از جنوب و جنوب غرب از سوی دیگر در سطح زمین و نفوذ سامانه پرارتفاع جنب حاره ای تا بخشهای مرکزی دریای خزر در لایه های میانی جو و واقع¬شدن دریای خزر در منطقه واگرایی ناوه شمال آرال.